Verno-negro
Frangula alnus
Rhamnaceae
Àutri noum : Pudis, Trantanèu.
Noms en français : Bourdaine, Bois-noir.
Descripcioun :La verno-negro es un aubret pas gaire coumun au nostre, alor que s'atrobo proun en Lengadò o dins lis Aup dóu Nord. Sèmblo forço à-n-un nesprun ; pamens se recounèis à si jóuini ramo negro tacado de blanc (lenticello - vèire la fotò) e tambèn sis estimate soun souda. A ges d'espino. Trachis en ribo de ribiero sus cauquié o dins li palun e li tourbiero séusouso.
Usanço :La rusco èi vertuouso contro lou quiéu tapa (faire uno tisano emé 2 g de rusco dins 200 mL d'aigo boulènto). Aquelo rusco fai peréu raca, s'èi necite. Èro proun emplegado peréu pèr sougna li moureno e li bèrbi. Fau saupre que li fru (verd, rouge, pièi negre), coume la rusco soun empouisounant que caupon d'alcalouïdo espsicoutropo.
Port : Aubret
Taio : 1 à 4 m
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Frangula
Famiho : Rhamnaceae
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 à 7 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Abriéu à juliet
Liò : Ribiero
- Palun
- Tourbiero
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Frangula alnus Mill, 1768
(= Frangula dodonei Ard., 1766 )
Gauche-d'aigo
Caltha palustris
Ranunculaceae
Àutri noum : Gauchet-d'aigo, Peirouleto, Bescuchèu, Erbo-dóu-marfoundemen.
Noms en français : Populage des marais, Caltha des marais.
Descripcioun :Au nostre, lou gauche-d'aigo se vèi soulamen en mountagno que i'agrado lis endré fres e bagna. Douno un pau d'èr à l'auriheto, Ficaria verna, emé si flour jauno, pamens li fueio soun eici redouno, en couor à la baso, ço qu'a douna li noum de peirouleto (pichot peiròu) e de bescuchèu (pichot bescue).
Usanço :La planto caup, coume lis àutris Ranunculaceae, de proutou-anemounino, pamens li jóuini fueio e flour podon èstre manjado. Autramen fau faire couire mant'un cop la planto o la faire seca. Èi counseiado pèr lucha contro lou mau d'os. Èi peréu sudourifico (erbo-dóu-marfoundamen), antispasmoudico e sedativo. Fretado sus la pèu levo la doulour e fai veni rouge (rubeficanto).
Port : Erbo
Taio : 15 à 60 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Caltha
Famiho : Ranunculaceae
Ordre : Ranunculales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : 2 à 4 Cm
Flourido : Printems
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 800 à 2300 m
Aparado : Noun
Abriéu à juliet
Liò : Riéu
- Prado umido
- Palun
- Sourgènt
Estànci : Coulinen à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Caltha palustris L., 1753